BADANIA KLINICZNE: META-ANALIZY

BADANIA KLINICZNE: META-ANALIZY
Zarówno w medycynie konwencjonalnej jak i w homeopatii badania naukowe coraz częściej prowadzone są z przyjęciem zasady pełnej randomizacji badań z podwójnie ślepą próbą kontrolowaną placebo. Dokonuje się również podsumowania wyników badań przeprowadzonych w wielu ośrodkach dotyczących tej samej problematyki w oparciu o zalecaną metodykę. Te tzw. meta-analizy umożliwiają scalenie najbardziej obiektywnych informacji o efektach podobnie (identycznie?) prowadzonej terapii lub występowaniu (względnie braku) statystycznie istotnych różnic między badanymi grupami pacjentów.

W homeopatii szczególne znaczenie w ocenie efektywności leczenia przywiązuje się do objawów subiektywnych i ogólnego komfortu psychicznego. W omawianej meta-analizie nie przedstawiono też działań niepożądanych i kosztów leczenia, parametrów dających przewagę homeopatii. Możliwość randomizacji badań i tzw. „zaślepienia” dodatkowo utrudnia fakt, że leczenie homeopatyczne prowadzone jest przede wszystkim w gabinetach prywatnych. Biorąc pod uwagę badania homeopatii, dr Peter Fisher, Dyrektor Kliniczny i Dyrektor ds. Badań w Królewskim Szpitalu Homeopatycznym w Londynie, podkreśla, że systematyczne analizy randomizowanych badań kontrolowanych (RBK) homeopatii, dały w 10 przypadkach pozytywny wynik dla homeopatii, w 8 przypadkach wynik nie rozstrzygający, a w 5 przypadkach wynik negatywny. Opracowanie autorstwa Shang et al., opublikowane w magazynie „Lancet” w 2005 roku, negatywnie oceniające homeopatię obejmuje meta-analizę, jednak nie była to analiza systematyczna. Do końca 2007 roku w literaturze podlegającej niezależnemu przeglądowi opublikowano 134 RBK. Stwierdzono pozytywne oddziaływanie homeopatii w 59 badaniach (44%) a negatywne tylko w 8 (6%). W 67 badaniach (50%) wnioski nie były rozstrzygające.

Kontrolowane, lecz nie randomizowane badania obserwacyjne oraz badania efektywności kosztowej wskazują, że większość pacjentów zgłasza istotną poprawę stanu klinicznego w wyniku terapii homeopatycznej, co sugeruje, że włączenie homeopatii do praktyki medycznej, szczególnie na poziomie opieki podstawowej skutkuje lepszymi wynikami terapeutycznymi przy zbliżonych kosztach.

Według prof. dr hab. n. med. Kazimierza A. Wardyna, wiceprezesa Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, meta-analiza przedstawia statystyczną ocenę badania opartą na właściwej liczbie doniesień klinicznych. Homeopatia, jako jedna z metod leczenia, może przynosić dobre rezultaty terapeutyczne w wielu dolegliwościach, ale nie uzurpuje sobie prawa do leczenia wszystkich schorzeń. Obecnie coraz więcej autorytetów medycznych opowiada się za terapią homeopatyczną, wówczas, gdy stanowi ona uzupełnienie leczenia klasycznego, dla dobra pacjenta. Leczenie homeopatyczne przynosi dobre rezultaty w terapii wielu dolegliwości zarówno w fazie ostrego ich przebiegu, jak i w stanach przewlekłych. Może być skuteczne w leczeniu i ograniczaniu m. in. nawrotów infekcji dróg oddechowych, w leczeniu niektórych chorób skóry i chorób ginekologicznych. Leki homeopatyczne są także zalecane w stanach niepokoju związanych z codziennym stresem, w zaburzeniach ze strony przewodu pokarmowego, w alergiach oddechowych oraz w leczeniu urazów i dolegliwości reumatycznych. Homeopatia ma ważne miejsce w pediatrii – w leczeniu wielu chorób wieku dziecięcego takich jak: dolegliwości okresu ząbkowania, kolka u niemowląt, choroby zakaźne. Nie stosuje się homeopatii w stanach zagrożenia życia, w schorzeniach wymagających interwencji chirurgicznej, ani w chorobach metabolicznych.

Prof. dr hab. n. med. Andrzej Denys, kierownik Katedry Mikrobiologii Lekarskiej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, zauważa, że zakażenia dróg oddechowych stanowią powód większości konsultacji lekarskich wśród dzieci. Do 5. roku życia przeważają infekcje o etiologii wirusowej. Coraz większe nadzieje należy wiązać ze stosowaniem leków pochodzenia naturalnego, także ze stosowaniem leków homeopatycznych. Badania wykonywane także w Polsce wskazują, że leki homeopatyczne mogą być cennym i efektywnym uzupełnieniem klasycznego postępowania terapeutycznego w leczeniu oraz w profilaktyce infekcji górnych dróg oddechowych.